ARTETERAPIA.
Arteterapia w niektórych publikacjach tym terminem objęte są niemal wszystkie działy terapii zajęciowej. Jednak w ścisłym znaczeniu jest to oddziaływanie terapeutyczne przy pomocy sztuk plastycznych i teatru. Arteterapia spełnia ogromną funkcję kompensacyjną, wyzwalając aktywność twórczą, wyrównuje braki i ograniczenia psychofizyczne. Pozwala zaakceptować siebie i innych. Przede wszystkim wzbogaca życie człowieka niepełnosprawnego, nadaje mu sens. Arteterapia to różnorodne techniki plastyczne. Najczęściej stosowane są: malarstwo pędzlem lub palcami, rysunek, grafika, rzeźba, tkactwo, techniki łączone, ceramika lub tworzenie w innym materiale nieustrukturowanym jakim jest np. masa solna, gips, plastelina, woda, piasek. Celem terapii jest skupienie się na funkcji wytworu, gdyż przedstawianie i przekazywanie informacji przez odtwarzanie i symbolizowanie zawarte w dziele plastycznym stanowi istotę obiektywnych badań. Najnowsze tendencje w arteterapii skupiają się jednak na wartości uczestnictwa w procesie kreacji, która przyjmuje formę obiektów plastycznych. Z owych wytworów możemy odczytać, jaki jest stan emocjonalny, poziom rozwoju intelektualnego, jak podopieczni spostrzega świat, co jest dla niego istotne, co jego cieszy a co niepokoi.
Arteterapia może być podzielona na dwa odłamy takie jak:
- pielęgnowanie spontanicznej twórczości,
- arteterapia stymulująca.
Celem tych form jest poprawienie samopoczucia psychicznego, nawiązanie jakiegokolwiek kontaktu z otaczającym światem, poprawa jakości życia, a także pogłębienie znajomości samego siebie.
Arteterapia polecana jest przede wszystkim osobom z zaburzeniami emocjonalnymi oraz tym, którzy chcą poznać swoje uzdolnienia, a przede wszystkim samego siebie. Nawiązuje ona do tzw. teorii potrzeb, które kierują ludzkim działaniem, dążącym do ich zaspokojenia.„Arteterapia ma na celu zobligowanie jednostki do retrospekcji znaczenia zdarzeń w kontekście przeszłości i umożliwienie zmiany postaw przyszłego zachowania, z uwzględnieniem faktycznych warunków otaczających tę osobę. Powinna być skierowana na wykrywanie wewnętrznych zahamowań blokujących procesy poznawcze, rozwój zdolności oraz kształtowanie osobowości” .
Do celów terapii przez sztukę zaliczamy również takie cele jak:
- ujawnienie odczuć,
- oczyszczanie, czyli „ ujawnienie uczuć za pomocą malowania, rysowania, itp., co powoduje się ich pozbycie,
- uświadomienie, czyli wyrzucenie swoich uczuć poprzez ich namalowanie i następnie oglądanie swego rysunku,
- porównanie, polega ono na zbieraniu rysunków z każdych zajęć terapeutycznych i ich porównywanie, by uświadomić zmiany zachodzące w ich autorze, czyli osobie poddanej terapii. Głównym celem arteterapii jest to, by po jej zakończeniu, osoba która została jej poddana, optymistycznie podchodziła do problemów, radziła sobie z własnymi emocjami, stała się odporna na niepowodzenia i nabrała wiarę w samego siebie, a także pokonała własną nieśmiałość.
(E. J. Konieczna, „Arteterapia w teorii i praktyce”, K. Milanowska, „Techniki pracy w terapii zajęciowej”).
|