LUDOTERAPIA.
Ludoterapia to jedna z rodzajów rehabilitacji społecznej realizowana poprzez gry świetlicowe, warcaby, puzzle, krzyżówki, zabawy ruchowe na świeżym powietrzu, olimpiady sportowe, zabawy taneczne przy orkiestrze, konkursy. Jest to terapia oparta na przebywaniu w grupie rówieśniczej, na kontakcie z osobami o podobnych problemach zdrowotnych, rozwojowych bądź emocjonalnych ma duży wpływ na kształtowanie właściwych zachowań i postaw w stosunkach interpersonalnych w życiu codziennym. Potrzebę rozrywki odczuwają wszyscy ludzie, bez względu na wiek i płeć. Jest ona źródłem radości i zadowolenia, pozwala na oderwanie się od trosk życia codziennego. Gry i zabawy również uczą. Osoby w nich uczestniczące przede wszystkim zdobywają umiejętność przebywania w grupie. Każdy, chcąc uczestniczyć w zabawie, musi, bez żadnego przymusu ze strony terapeuty czy opiekuna, podporządkować się określonym zasadom. Rozwija to potrzebę wspólnego działania i jest okazją do nawiązania bliż¬szych kontaktów towarzyskich i przyjaźni. Można tutaj wyróżnić dwa najbardziej popularne ogniwa które są bardzo popularne w ludoterapii, są to: gry i zabawy zręcznościowo – ruchowe a także gry i zabawy dydaktyczne. Gry, zabawy ruchowe i zręcznościowe wiążą się z wykonywaniem ruchów, głównie lokomocyjnych, wymagających szybkości, zręczności i wysiłku. Przyczyniają się one do podnoszenia wydolności organizmu oraz wszechstronnej sprawności fizycznej (…). Zabawy ruchowe są zazwyczaj różnorodne tematycznie, pełne nie tylko ruchu, ale i nieodzownej treści intelektualnej. W porównaniu z zabawami twórczymi zabawy ruchowe są bardziej celowe, maja mniej lub bardziej złożoną stałą strukturę. Wyczerpują wszystkie rodzaje właściwych człowiekowi naturalnych ruchów, stając się w ten sposób uniwersalnym środkiem wychowania fizycznego. Pozytywny wpływ wywierają gry i zabawy ruchowe na system nerwowy, gdyż są one doskonałym środkiem walki z rozdrażnieniem i nerwowością (…). Grom i zabawom ruchowym towarzyszy zwykle duże zaangażowanie emocjonalne, które nie wywołuje takich napięć, jakie występują zazwyczaj w sporcie. Podczas gier i zabaw ruchowych emocje zabarwione są uczuciem nieskrępowanej radości i zadowolenia, co sprzyja wypoczynkowi i odprężeniu. Wielka różnorodność gier i zabaw ruchowych wpływa na umysłowy rozwój (…), współdziałając w bardzo dużym stopniu z rozwojem wrażeń i spostrzeżeń, ucząc dostrzegać otaczające przedmioty i zjawiska we wszystkich wzajemnych powiązaniach, kształcąc umiejętność określania odległości, ciężaru, wytrzymałości i innych cech przedmiotów, dostarczając wielu nowych wrażeń i wiadomości o otoczeniu, ucząc spostrzegawczości i logicznego myślenia. Gry i zabawy ruchowe rozwijają także uwagę, pamięć i twórczą wyobraźnię (…), wszechstronnie wpływając na rozwój ich woli. Gry i zabawy ruchowe wywierają bardzo istotny wpływ na rozwój charakteru (…) i takie jego cechy, jak samodzielność, śmiałość, pomysłowość, panowanie nad sobą, dokładność, zdyscyplinowanie i inne. Natomiast gry i zabawy dydaktyczne mają za zadanie spełniać funkcje poznawcze. W skład gier i zabaw dydaktycznych wchodzą m.in.: zagadki, układanki, rebusy, krzyżówki, domino i wszelkiego rodzaju gry planszowe typu warcaby, szachy, chińczyk...
Gry i zabawy dydaktyczne wnoszą do procesu kształcenia i wychowania pierwiastek swobodnej twórczości. Pełnią rolę wspomagającą w integracji procesów poznawania, przeżywania i działania. Wywołują napięcia emocjonalne, które podtrzymują dążenia, podnoszą motywację i skuteczność uczenia się. Nie można ograniczać się tylko do jednego rodzaju gier i zabaw, np. dydaktycznych czy ruchowych. Ze względu na potrzebę wszechstronnego rozwoju (…) pożądane jest, aby zakres gier i zabaw był urozmaicony. Niezmiernie ważny jest dobór gier, za¬baw, konkursów oraz czas ich trwania. Na¬wet najlepiej przygotowane gry lub konkur¬sy, jeżeli trwają zbyt długo, stają się męczą¬ce. Zajęcia te muszą być urozmaicone, na przykład konkurs na najładniejszą kartkę świąteczną dobrze jest połączyć z zabawą taneczną itp.
Do przeprowadzenia powyżej wymienionych gier i zabaw jest duża dowolność i otwartość na potrzeby podopiecznych. W zasadzie każde miejsce służy do przeprowadzania gier i zabaw. Instruktor prowadzący musi się wykazać dużą wyobraźnią i wyczuciem, by nie „zanudzić” podopiecznych, odpowiednio dostosowywać gry i zabawy do zainteresowań i możliwości, intuicyjnie nakierowywać ich na zadania które będą spełniać właściwości pożądane i pozytywne.
(T. Kott, „Zajęcia pozalekcyjne i terapia zajęciowa z osobami o obniżonej sprawności umysłowej”).
|